Een vraag die wij allemaal dagelijks meerdere keren per dag stellen aan andere mensen. Het is een soort sociale regelen om een gesprek te beginnen en contact te maken met anderen. Het is een standaard zin die vele vormen kent en iedereen gebruikt. Het antwoord wat we verwachten/terug geven is: ‘ja goed, en met jou?’. Een vraag met zowel kracht als een vraag die onbewust ook mensen eenzaam kan laten voelen.
Amerika
Toen ik een aantal jaren terug in Amerika was besefte ik mij voor het eerst hoe groot de gewoonte is van het zeggen van-- deze zin. In Amerika vraagt namelijk nagenoeg elke serveerder en winkel medewerker dit aan je. Dat doen wij in Nederland nog net niet. Toen ik in Amerika was en een winkel inliep en de medewerker mij begroetten me ‘heyy how are you’ en ik terug zei: hey, I’m fine and you?’. Antwoordde hij iets van ‘ you don’t need to say that to me because I work here.’. Ik dacht bij mijzelf huh maar hoezo vraag jij het dan aan mij? Ik ben toch net zo vreemd voor jou als jij voor mij.Want als ik nou nee niet goed zou zeggen is het niet alsof hij graag mijn levensverhaal of problemen wilt horen. Dus waarom vragen als je het niet wil weten? Niet dat ik mijn levensverhaal met hem wil delen of verwacht dat hij oprecht wil weten hoe het mij gaat want ik ken hem niet en hij mij ook niet. Logisch dus! Ik wou het eigenlijk eens op proef stellen die vakantie maar dat durfde ik toen niet aan.
De ongemakkelijke waarheid
Later ging ik werken met jongeren met autisme en weer later met (jong)volwassen met autisme. En ook hun vinden dit soort sociale regels maar vaag en raar. Er zit geen logica in. Als je iets vraagt is dat omdat je een antwoord wilt, en vaak (niet altijd) willen we een eerlijk antwoord of een feitelijk antwoord. Zodat we geholpen zijn. Alleen daarom al ben ik graag in contact met mensen met autisme. Die spreken vaak de waarheid en kunnen dingen op een logischere manier bekijken (in mijn ogen). Omdat ik door mijn nieuwe baan steeds meer theoretische kennis krijg over emoties, opvoeding, coping en de invloed van levens gebeurtenissen. Zie ik nu steeds vaker een verband van psychische problemen en dit soort gewoontes die wij hebben als mens.Want op het moment als je wat anders antwoord dan ‘ja goed en met jou?’ krijg je hele wisselende reacties. De meeste mensen raken ongemakkelijk. En ja! Ik heb het op de proef gesteld.
Er zijn mensen die het ook oprecht willen weten en dat merk je vaak al aan hoe het gevraagd word. Deze mensen luisteren en leven met je mee. Het grootste gedeelte die het gewoon vanuit zijn gewoonte vraagt raakt in ongemak. Ze zetten van allerlei herstel ondermijnende reflexen in. Je krijgt antwoorden als: ow ja maar mijn buurvrouw die heeft het ook! Gevolgd door de volgende opties: die had het erger, die dronk elke dag sap dat moet jij ook doen, bij haar kwam het goed dus bij jou ook. Of mensen raken zo ongemakkelijk dat ze niks meer zeggen, met iemand anders gaan praten of het meteen over iets anders gaan hebben. De o meid komt wel weer goed, maar je hebt toch een leuk leven of zo erg is het niet dus maak je niet druk zijn ook bekende antwoorden. Mensen schrikken soms ook echt zichtbaar als je zegt ‘nee het gaat niet goed’. Dit zorgt ervoor dat je ook wel afleert om open en eerlijk te zijn. Beide partijen voelen zich uit verklarende theorieën en vanuit eigen ervaringen verantwoordelijk voor de ander zijn emoties en ervaren ongemak. Daarnaast is het dat je het als kind al aangeleerd krijgt om wenselijk te antwoorden of afleert om eerlijk te antwoorden door de reacties die je krijgt. Wat wij niet leren is welke emoties er zijn en welke functie ze hebben. Ik zal nog een heel verhaal schrijven van mijn verbazing en ideeën over wat wij niet leren en welke gevolgen dat heeft. Ieder mens is gebaat bij erkenning van de emoties. Er is compassie nodig om de emoties te aanvaarden en weer los te laten. Mensen kunnen zichzelf hierin voorzien maar vaak is het helpend als dit een ander persoon is. Die staat los van de situatie en kan je dat bieden. Dit lukt mensen met bijv niet omdat ze denken dat ze niet bij een ander terecht kunnen. En de helpende partij zelf veel ongemak ervaart in lastige gesprekken. Niet omdat ze je kwaad willen doen maar je zo snel mogelijk er vanaf willen helpen en bewust/onbewust van hun eigen ongemak af te komen. Waardoor mensen verder verzanden in hun problemen en klachten.
Zo hebben mensen steeds vaker oppervlakkig contact met elkaar, er is contact maar geen verbinding. Verbinding heb je nodig om je niet alleen te voelen. En verbinding is er alleen als je er ook mag zijn als je, je niet goed voelt. Een oprechte vraag hoe gaat het met je, gevolgd door wat ‘kut voor je’ kan ik wat voor je doen? Is vaak al genoeg. Als mensen het niet weten wat ze willen of hoe ze geholpen willen worden kan je altijd de volgende opties aanbieden:
-Wil je een knuffel
-Wil je het er over hebben (en neeeee kom dan niet vervolgens aan met ongevraagd advies)
-Wil je dat ik met je mee denk hoe je het kan aanpakken? (Ja gevraagd advies mag wel)
-Wil je afleiding? Spreek dan ook af of de persoon die zich niet goed voelt zelf zijn problemen ter spraken brengt op het moment dat de behoefte er is of dat jij er naar vraagt.
Terug komend op de vraag ‘Hoi, hoe gaat het?’. Een vraag die zo krachtig kan zijn om met andere verbinding te maken en je mede mens te helpen, die ook de keerzijde heeft en het tegenover gesteld kan veroorzaken. En natuurlijk is niet alleen deze zin de oorzaak van alles maar wel één van de zoveel sociale regels/gewoontes waarvan wij soms de waarde vergeten en niet van inzien wat voor gevolgen het kan hebben bij het verkeerd gebruiken ervan.
Reactie plaatsen
Reacties